Σάββατο 13 Σεπτεμβρίου 2014

Μια "δίκη" για το ναυάγιο του "Τιτανικού"


“Πλοίαρχε Σμιθ μαζί με τους πλοιοκτήτες του “Τιτανικού” κατηγορείστε για ομαδική ανθρωποκτονία από αμέλεια”.

Η ετυμηγορία του Βρετανικού δικαστηρίου αναμένεται να είναι “καταπέλτης”.

Το “κατηγορητήριο” βαρύτατο.



Ο πλοίαρχος του πολυτελέστατου υπερωκεάνιου αδιαφόρησε σε μια σειρά από σήματα, που τον προειδοποιούσαν ότι στην πορεία του υπήρχε ένα “λιβάδι” από παγόβουνα. Το πλήρωμα ήταν εντελώς ανεκπαίδευτο και η εγκατάλειψη του πλοίου έγινε με ανεπίτρεπτο τρόπο.

Και το πιο σοβαρό: Το πλοίο ήταν αναξιόπλοο όταν ξεκίνησε, εσπευσμένα, για το παρθενικό του ταξίδι χάριν του ξέφρενου ανταγωνισμού ανάμεσα στην πλοιοκτήτρια εταιρεία και την ανταγωνίστριά της.

Όμως, αυτή η δίκη για το πιο πολυσυζητημένο ναυάγιο του αιώνα, που έγινε αφορμή για να γυριστούν πάρα πολλές κινηματογραφικές υπερπαραγωγές, δεν έγινε ποτέ.

Το πόρισμα των βρετανικών αρχών εντόπιζε ως αιτία του ναυαγίου, στο οποίο έχασαν την ζωή τους 1.523 άνθρωποι, την υπερβολική ταχύτητα του “Τιτανικού”.





Όμως, δεν ήταν μόνο αυτό. Οι αιτίες στην πραγματικότητα ήταν πολύ περισσότερες ενώ εάν ίσχυαν οι σημερινοί ναυτιλιακοί κανονισμοί η τραγωδία θα είχε αποφευχθεί ή τουλάχιστον δεν θα ήταν τόσο πολύνεκρη.

Αυτό αποκαλύφθηκε από μια έρευνα της βρετανικής εταιρείας δικηγόρων “Norton Rose Consultants”,  η οποία έκανε  “αναπαράσταση” του παρθενικού ταξιδιού του “Τιτανικού”, που τελείωσε με την βύθισή του στις 2.20 τα ξημερώματα της 14ης Απριλίου 1909.

Τα αποτελέσματα αυτής της νομικής έρευνας παρουσιάστηκαν, πριν από μερικά χρόνια, σε ημερίδα, στον Πειραιά. Και τα συμπεράσματα είναι εντυπωσιακά:

“Υπάρχουν τεράστιες ευθύνες για τον πλοίαρχο και την πλοιοκτήτρια εταιρεία για μια σειρά από παραλείψεις. Είναι βέβαιο ότι με τις διεθνείς συμβάσεις, που ισχύουν σήμερα δεν θα γινόταν αυτή η φοβερή τραγωδία ή τουλάχιστον δεν θα υπήρχαν τόσα θύματα”, έλεγαν δικηγόροι, που παρακολούθησαν την ενδιαφέρουσα επιστημονική ημερίδα.

Όμως, ας γυρίσουμε, πίσω τον χρόνο βάσει των διαπιστώσεων των δικηγόρων- ερευνητών και ας ξαναζήσουμε, σαν σε ταινία, το πρώτο και τελευταίο ταξίδι του θρυλικού υπερωκεάνιου:

Βρισκόμαστε στα 1909, την εποχή κατά την οποία μόνο δύο εταιρείες εκτελούσαν με πλοία την γραμμή Βόρεια Ευρώπη - Νέα Υόρκη και αυτό δημιουργούσε έναν πολύ σκληρό ανταγωνισμό.



Όμως, η White Star Lines προχωρώντας στην κατασκευή 3 καινούργιων πλοίων φαίνεται να παίρνει προβάδισμα. Ο “Τιτανικός” και το αδελφό πλοίο του “Ολυμπικός” ήταν τα πρώτα, που κατασκευάστηκαν και το κόστος τους ανήλθε σε 7,5 εκατομμύρια λίρες.

Στις 31 Μαρτίου 1909 ο “Τιτανικός”, που ήταν χωρητικότητας 46.328 κόρων, ήταν έτοιμος. Ήταν το μεγαλύτερο πλοίο, που είχε κατασκευαστεί και στην εποχή του και από πλευράς πολυτέλειας ανταγωνιζόταν τα καλύτερα ξενοδοχεία της Ευρώπης. Είχε χαρακτηρισθεί πλωτό παλάτι.

Οι ετοιμασίες για τον απόπλου του έγιναν πολύ γρήγορα. Οι πλοιοκτήτες βιαζόντουσαν να κερδίσουν τις εντυπώσεις.

Τόση ήταν η βιασύνη, που φεύγοντας το πλοίο είχε... ξεχάσει να προμηθευτεί κυάλια!

Ακόμα, είναι ενδεικτικό ότι ο υποπλοίαρχος ναυτολογήθηκε στις 9 Απριλίου και εμφανίστηκε στο πλοίο την επομένη ημέρα, που επρόκειτο να γίνει ο απόπλους. Αυτό είναι απαράδεκτο σύμφωνα με τον Κώδικα Ασφαλούς Διαχείρισης, που ισχύει σήμερα.



Στις 10 Απριλίου 1912 ήταν η μεγάλη ημέρα. Ωστόσο, κανένα δοκιμαστικό τεστ, όπως επιβάλουν σήμερα οι διεθνείς συμβάσεις δεν έγινε στις μηχανές, στο σκαρί και στη στεγανότητα του πλοίου ενώ ταυτόχρονα με τον απόπλου του ξέσπασε φωτιά στην υπ΄ αριθμό 6 δεξαμενή καυσίμων χωρίς κανένας επιθεωρητής να το διαπιστώσει.

Επίσης, το πλοίο, σύμφωνα με τους κανονισμούς της εποχής, είχε μόνο 16 σωσίβιες λέμβους, που ήταν ικανές για διάσωση 1178 ανθρώπων ενώ η χωρητικότητα του σκάφους ήταν 3.500 ατόμων.

Ωστόσο, ο “Τιτανικός” την καθορισμένη ημέρα ξεκίνησε από το λιμάνι του Σαουθάμπτον για τη Νέα Υόρκη.

Χοροί, δεξιώσεις και γενικά πανηγυρικό κλίμα κυριαρχούσε στο πλοίο.

Όμως, 3 ημέρες μετά τον απόπλου φάνηκαν τα πρώτα προβλήματα στη ναυσιπλοία. Οι καιρικές συνθήκες είχαν σαν αποτέλεσμα ένα μεγάλο μέρος των πάγων να αποκολληθούν και να κινούνται βόρεια κοντά στη “ρότα” των πλοίων.



Οσο, ο “Τιτανικός” πλησίαζε σε αυτή την περιοχή τόσο περισσότερα ήταν τα μηνύματα για “λιβάδι παγόβουνων”, που υπήρχε στην πορεία του.

Ωστόσο, πολλά από τα μηνύματα δεν έφθασαν στην γέφυρα του πλοίου άλλοτε γιατί ο ασυρματιστής ήταν απασχολημένος να περνάει μηνύματα των επιβατών και άλλοτε γιατί κάποιο κατέληξε στην τσέπη του ενός από τους πλοιοκτήτες J. Bruce, που ταξίδευε με το πλοίο ενώ άλλα δεν έτυχαν της απαραίτητης προσοχής.

Είναι, πάντως, σίγουρο ότι τουλάχιστον 3 μηνύματα έφτασαν στον πλοίαρχο Σμίθ, πράγμα, που επέτεινε την ευθύνη του.

Ο “Τιτανικός” σκόπευε να αλλάξει πορεία το απόγευμα της άλλης ημέρας, της 14ης Απριλίου, για να αποφύγει τα παγόβουνα και ίσως ο πλοίαρχος για να κερδίσει τον χρόνο, που θα έχανε από αυτή την αλλαγή δεν μείωσε ταχύτητα. Διατήρησε την ταχύτητα των 22 κόμβων.

Πάντως, ο πλοίαρχος Σμίθ αύξησε τις βάρδιες επιφυλακής, που δεν είχαν... κιάλια.



Στις 11.40 της 13ης Απριλίου, η βάρδια ειδοποίησε για την ύπαρξη παγόβουνου μπροστά. Ο υποπλοίαρχος έστριψε το πηδάλιο και πίστεψε ότι απέφυγε την σύγκρουση. Αλίμονο, το παγόβουνο χτύπησε τον “Τιτανικό” κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας και έσκισε το πλοίο σε μια διάμετρο περίπου 250 μέτρων.

Ο υποπλοίαρχος έκλεισε τις πόρτες στεγανότητας και δόθηκε η εντολή να σταματήσουν οι μηχανές για να ελεγχθεί η ζημιά.

Οι μηχανικοί του πλοίου, που χάθηκαν όλοι, έκαναν, πραγματικά, υπεράνθρωπες προσπάθειες για να κρατήσουν το πλοίο στην επιφάνεια.

Εξι στεγανά διαμερίσματα είχαν χτυπηθεί και το νερό πλημμύριζε 5 από αυτά. Ηταν ήδη αργά αλλά τα λάθη συνεχιζόντουσαν:

•    Ο πλοίαρχος και ο ναυπηγός, που επέβαινε στο πλοίο, κατέβηκαν να δουν την ζημιά με καθυστέρηση 20 λεπτών.
•    Η μετάδοση σήματος ΣΟΣ άρχισε μετά από 35 λεπτά ενώ ο ασυρματιστής έδωσε λάθος στίγμα. Όμως, και το κοντινότερο πλοίο “Καλιφόρνια”, που θα μπορούσε να λάβει το σήμα και σχεδόν να δει το ατύχημα είχε κλείσει για τη νύχτα τον ασύρματό του. Σήμερα, θα καταλογίζονταν ποινικές ευθύνες στο “Καλιφόρνια”.
•    Οι επιβάτες ειδοποιήθηκαν αποσπασματικά χωρίς ενιαίο συναγερμό ενώ στην πρώτη θέση η πρόσβαση στις βάρκες ήταν αδύνατη, επειδή οι κατασκευαστές είχαν τοποθετήσει τζάμια στο κατάστρωμα για να μην βρέχονται οι επιβάτες όταν κάθονται στις ξαπλώστρες....

Μέσα σε αυτή την κατάσταση, η πρώτη βάρκα άρχισε να κατεβαίνει μία ώρα αργότερα από την πρόσκρουση. Υπήρχαν βάρκες, που έφυγαν μισοάδειες, όπως μια, που χώραγε 68 επιβάτες και έφυγε μόνο με 28 ενώ δεν είχαν όργανα και τρόφιμα.

Το πλήρωμα δεν ήξερε να χειριστεί τις σωσίβιες λέμβους, επειδή είχε γίνει μόνο μία άσκηση. Τις κατέβαζε με δυσκολία και μάλιστα σε μια περίπτωση η μια βάρκα παραλίγο να πέσει πάνω στην άλλη και να σκοτώσει τους επιβαίνοντες.

Ετσι, οι δύο τελευταίες σωσίβιες βάρκες δεν κατέβηκαν ποτέ.

Ο “Τιτανικός” δύο ώρες και 40 λεπτά μετά την σύγκρουσή του με το παγόβουνο βούλιαζε στα παγωμένα νερά του Ατλαντικού. Και αυτό θα γινόταν πολύ πιο γρήγορα εάν δεν υπήρχαν οι συγκλονιστικές προσπάθειες των μηχανικών.

Με αυτά τα δεδομένα, ποια θα ήταν η κρίση για το πλοίο εάν το ατύχημα συνέβαινε στη σημερινή εποχή; Το συμπέρασμα, που εξήχθη από την επιστημονική ημερίδα είναι καταπέλτης:

Ο “Τιτανικός” ήταν ένα πλοίο αναξιόπλοο όταν έφυγε για το παρθενικό του ταξίδι. Και συγκεκριμένα:

1.    Το ατσάλι, που χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή του πλοίου περιείχε μεγάλη ποσότητα θείου, που το καθιστούσε “εύθραυστο”, οπότε αντί να λυγίσει με την σύγκρουση έσπασε σε κομμάτια.
2.     Δεν είχε περάσει τέστ στεγανότητας. Αλλωστε τα διαμερίσματα πλημμύρισαν αμέσως καθώς δεν υπήρχε κατάστρωμα να προφυλάσσει την στεγανότητα επάνω από τις φρακτές του πλοίου.
3.     Απέπλευσε με φωτιά στην δεξαμενή καυσίμων, πράγμα, που δυσκόλεψε την αντοχή του ατσαλιού.
4.     Δεν υπήρχαν κιάλια στο πλοίο.
5.     Πλήρωμα και αξιωματικοί δεν γνώριζαν καλά την λειτουργία του πλοίου.



“Όλα αυτά σήμερα δεν θα περνούσαν απαρατήρητα. Κάποιος επιθεωρητής θα εντόπιζε εάν όχι όλα κάποια από τα παραπάνω σημεία και δεν θα επέτρεπε τον απόπλου του πλοίου”, παρατηρούσαν δικηγόροι, που είχαν παρακολουθήσει την ημερίδα και έλεγαν ότι:

Η ταχύτητα του πλοίου την ώρα της σύγκρουσης αντέβαινε τους διεθνείς Κανονισμούς ενώ δεν λήφθηκαν υπόψη όλα τα προειδοποιητικά σήματα.

Από εκεί και πέρα, σύμφωνα με τις ισχύουσες σήμερα διεθνείς συνθήκες θα υπήρχαν επαρκείς σωσίβιες λέμβοι, εφοδιασμένες με όλα τα αναγκαία εφόδια και λίγο μετά τον απόπλου του πλοίου θα είχε γίνει άσκηση ετοιμότητας για τους επιβάτες.

Με αυτό το βαρύτατο “κατηγορητήριο”, η νομική έρευνα καταλήγει ότι σήμερα 89 χρόνια μετά το πολύνεκρο ναυάγιο, το βρετανικό δικαστήριο θα καταδίκαζε τον πλοίαρχο Σμίθ και τους πλοιοκτήτες για “ομαδική ανθρωποκτονία εξ αμελείας”.

Οι ασφαλιστές θα αρνούνταν να καταβάλλουν το ποσό του ενός εκατομμυρίου λιρών, που είχαν πληρώσει κάνοντας χρήση όλων των διεθνών συμβάσεων, που ισχύουν σήμερα και παραβιάστηκαν και το δικαστήριο θα προχωρούσε ακόμα και σε δημεύσεις περιουσιών των πλοιοκτητών.

Όμως, αυτή η “δίκη” δεν θα γίνει ποτέ.

http://www.pireas2day.gr/02,23,3264,00.aspx

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου